داشتن لبخندی با دندانهای سفید و درخشان خواستهی بسیاری از افراد است، اما با گذر زمان، ممکن است متوجه شوید که دندانهایتان به مرور زرد میشوند. زرد شدن دندانها تنها بر زیبایی تأثیر نمیگذارد؛ بلکه میتواند نشانهای از مشکلات بهداشتی و سلامت دهان و دندان باشد. در این مقاله قصد داریم به دلایل زردی دندانها بپردازیم و راهکارهایی برای جلوگیری و رفع این مشکل ارائه دهیم.
فهرست عناوین
لایههای مختلف دندان و نقش آنها در زرد شدن دندانها
دندانها از لایههای مختلفی تشکیل شدهاند که مهمترین آنها مینای دندان و عاج دندان است. مینای دندان لایهی بیرونی و سفید رنگ است که از دندان محافظت میکند و زیر آن لایهی عاج قرار دارد که به رنگ زرد است. اگر مینای دندان نازک یا ساییده شود، رنگ زرد عاج بیشتر نمایان میشود و دندانها زردتر به نظر میرسند.
چرا دندانها زرد میشوند؟ (دلایل اصلی)
مصرف مواد غذایی و نوشیدنیهای رنگی
غذاها و نوشیدنیهایی مانند قهوه، چای، نوشابه، سس سویا، توتفرنگی، و زغال اخته رنگدانههای قوی دارند که به راحتی روی مینای دندان تجمع پیدا میکنند. مصرف مداوم این مواد میتواند باعث زرد شدن دندانها شود.
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
مسواک نزدن منظم و استفاده نکردن از نخ دندان باعث تجمع پلاک و تارتار روی دندانها میشود که این امر زردی دندانها را افزایش میدهد. تارتار یک لایه سخت و زرد رنگ است که حتی با مسواک زدن معمولی هم پاک نمیشود و نیاز به تمیز کردن حرفهای توسط دندانپزشک دارد.
افزایش سن
با افزایش سن، لایه مینای دندان به طور طبیعی نازکتر میشود و عاج زرد رنگ زیر آن نمایانتر میشود. به همین دلیل است که زردی دندانها با افزایش سن بیشتر دیده میشود.
مصرف دخانیات
تنباکو یکی از عوامل اصلی زردی دندانها است. نیکوتین و قیر موجود در سیگار و قلیان به سرعت روی دندانها لکههای زرد ایجاد میکنند.
مشکلات بهداشتی و دارویی
برخی بیماریها مانند دیابت و اختلالات کبدی و کلیوی میتوانند باعث تغییر رنگ دندانها شوند. همچنین مصرف برخی داروها مانند آنتیبیوتیکها، داروهای ضد حساسیت و آنتی هیستامینها نیز ممکن است رنگ دندانها را تغییر دهد.
ژنتیک
ژنتیک میتواند در ضخامت و میزان مقاومت مینای دندان نقش داشته باشد. افرادی که به طور ژنتیکی مینای نازکتری دارند، بیشتر در معرض زرد شدن دندانها قرار میگیرند.
استفاده بیش از حد از فلوراید
مصرف زیاد فلوراید به ویژه در کودکان ممکن است منجر به ایجاد لکههای سفید یا زرد رنگ روی دندانها شود. این مشکل که به آن «فلوروزیس» گفته میشود، اغلب ناشی از مصرف آب آشامیدنی با فلوراید زیاد یا استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید زیاد است.
چطور میتوان از زرد شدن دندانها جلوگیری کرد؟
رعایت بهداشت دهان و دندان
مسواک زدن حداقل دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید و استفاده از نخ دندان روزانه میتواند از تجمع پلاکها و تارتار جلوگیری کند.
محدود کردن مصرف مواد غذایی رنگی
برای کاهش زردی دندانها بهتر است مصرف نوشیدنیهای رنگی مانند قهوه، چای، و نوشابه را محدود کنید. اگر نمیتوانید از این مواد صرفنظر کنید، سعی کنید بلافاصله بعد از مصرف آنها، دندانهای خود را با آب بشویید.
ترک دخانیات
سیگار و قلیان نه تنها به سلامت عمومی بدن آسیب میزنند بلکه از عوامل اصلی زرد شدن دندانها نیز هستند. ترک دخانیات میتواند به بهبود ظاهر و سلامت دندانها کمک کند.
استفاده از نی هنگام نوشیدن
اگر نوشیدنیهای رنگی مصرف میکنید، استفاده از نی میتواند از تماس مستقیم آنها با دندانها جلوگیری کند و در نتیجه مانع از تغییر رنگ دندانها شود.
روشهای درمان زردی دندانها
سفید کردن دندانها توسط دندانپزشک
یکی از سریعترین و مؤثرترین روشهای رفع زردی دندانها، استفاده از روشهای سفید کردن دندان است که توسط دندانپزشکان انجام میشود. این روشها شامل بلیچینگ، لیزر و جرمگیری تخصصی است.
استفاده از خمیر دندانهای سفیدکننده
خمیر دندانهای سفیدکننده حاوی موادی مانند پراکسید هیدروژن و سدیم بیکربنات هستند که میتوانند لکهها را از روی دندانها پاک کنند.
درمانهای خانگی برای سفید کردن دندانها
- جوش شیرین و لیمو: ترکیب جوش شیرین با چند قطره لیمو به عنوان یک سفید کننده طبیعی عمل میکند.
- استفاده از زغال فعال: زغال فعال میتواند به جذب مواد رنگی و پاک کردن آنها از سطح دندان کمک کند.
- روغن نارگیل: شستن دهان با روغن نارگیل به کاهش باکتریهای دهان و پاک کردن لکهها کمک میکند.
سوالات متداول درباره زردی دندانها
آیا خمیر دندانهای سفیدکننده واقعاً مؤثر هستند؟
بله، اما میزان اثربخشی آنها به نوع لکهها و مدت زمان استفاده بستگی دارد. لکههای سطحی به راحتی توسط این محصولات پاک میشوند، اما برای لکههای عمیقتر نیاز به روشهای تخصصیتری وجود دارد.
آیا زردی دندانها قابل پیشگیری است؟
بله، رعایت بهداشت دهان و دندان، پرهیز از مصرف زیاد مواد رنگی، و ترک دخانیات میتواند به جلوگیری از زرد شدن دندانها کمک کند.
نتیجهگیری
زرد شدن دندانها مشکلی شایع است که میتواند زیبایی لبخند را تحت تأثیر قرار دهد، اما خوشبختانه دلایل مختلف این مشکل شناسایی شدهاند و با رعایت برخی نکات ساده، میتوان از آن جلوگیری کرد. اگر دندانهایتان زرد شدهاند، نیازی به نگرانی نیست؛ با مراجعه به دندانپزشک و رعایت توصیههای ذکر شده، میتوانید دوباره لبخندی زیبا و سفید داشته باشید.